Op zaterdag 22 maart, drie dagen na de gemeenteraadsverkiezingen heeft de eerste G1000 van Amersfoort plaatsgevonden. Ruim 800 deelnemers kwamen bij elkaar in de Ruituigenloods om samen te bedenken hoe we als burgers zelf Amersfoort mooier en beter kunnen maken. Deze nieuwe vorm van democratie is geïnspireerd op een G1000 die eerder in België heeft plaatsgevonden.

Wat is er zo nieuw aan deze vorm van democratie

1. Burgers organiseren de G1000 zelf. De overheid doet wel mee, maar slechts voor zo’n 10%. Zowel in deelnemersaantal als voor de financiering. De rest van de deelnemers en financiering komt van burgers en bedrijven.
2. In de traditionele democratie worden veel debatten gevoerd waarin de verschillen tussen partijen dik worden aangezet. Elektoraal is dat verstandig, maar het draagt niet bij aan het samen komen tot oplossing. Overal in de maatschappij is het normaal om compromissen te sluiten, maar in de politiek geldt dat als gezichtsverlies en draaikonterij. Bij de G1000 draait het om de dialoog. Luisteren naar elkaar en de overeenkomsten vinden.
3. Deelnemers aan de G1000 zijn niet gekozen maar geloot. David Van Reybrouck heeft een interessant boek geschreven waarom verkiezingen niet werken en waarom loting zorgt voor een betere afspiegeling van de maatschappij. De G1000 is hierop gebaseerd.

Hoe is de dag verlopen

Zo’n 350 ingelote burgers, 40 ambtenaren, 40 politici, 40 kunstenaars en 45 werkgevers hebben zich uiteindelijk gemeld in de Rijtuigenloods. Het programma begon met het gezamenlijk bepalen van de thema’s. In een café-setting werd aan kleine tafels gesproken door Amersfoorters gesproken over wat voor hen belangrijk is. Met een speciale G1000-app werden de thema’s doorgestuurd en verschenen in een Wordle op het scherm.

De zaal is verdeeld in zes blokken en elk blok is gekoppeld een van deze thema’s. In deze blokken vinden de stadsgesprekken plaats aan tafels van 10 personen. En dat betekent dat de zaal verbouwd moet worden! Met een goede instructie hebben de deelnemers zelf alle 600 tafels zelf op de juiste plek gezet.

Aan de tafels voor de stadsgesprekken zitten steeds 6 gelote burgers, een werkgever, een kunstenaar, iemand van de overheid en een tafelsecretaris. De tafels secretaris houdt op een laptop bij wat er besproken wordt. In ongeveer drie uur tijd wordt aan die tafel een initiatief bedacht dat binnen het thema past. Dit initiatief wordt gepresenteerd in een prezi op een scherm.

De laatse ronde is de burgerraad. Alle tafels en stoel gaan aan de kant en de presentaties taan centraal. Alle gelote burgers bekijken de presentaties en mogen kiezen welke 10 van de 60 initiatieven het meest kansrijk of belangrijk zijn om te realiseren. En dat betekent stemmen! Stemmen met de G1000-app werkte helaas niet. Het aantal smartphones onder de burgers was te laag. Dus dat werd ouderwets stickertjes plakken.

De laatste stap is het vormen van werkgroepen. Alle deelnemers worden uitgenodigd om verder te gaan met een initiatief waar ze enthousiast over zijn. Na een dag hard werken zeggen meer dan 200 deelnemers uiteindelijk dat zo ook na de G1000 er verder aan gaan werken.

Wat kunnen andere burgerinitiatieven leren van de G1000

1. Informeer potentiele deelnemers vooraf. Voor iedereen was de G1000 nieuw. Je moet dus continu je verhaal vertellen over je intenties en je aanpak. Alleen dan beseffen mensen wat de G1000 hen kan bieden en wat ze zelf aan de G1000 kunnen bieden. Voor de G1000 zijn informatieavonden georganiseerd, wekelijks stond het evenement in de krant en er was een grote online-campagne. Alle (800!) deelnemers zijn vooraf nog eens gebeld om te vragen of alles duidelijk is. Dit heeft ervoor gezorgd dat de opkomst hoog is en dat alle deelnemers erg gemotiveerd waren.
2. Zorg dat deelnemers zich welkom voelen. Zorg voor een strakke organisatie en een zeer verzorgde uitstraling. Bij aankomst zagen deelnemers al van verre de vlag uithangen: “hier moet u zijn”. Verkeersregelaars en parkeerwachten wezen mensen de weg op het laatste stuk. De rode loper lag uit en iedereen werd persoonlijk welkom geheten. De inschrijving en garderobe waren perfect georganiseerd. En dat is alleen de binnenkomst nog maar. Iedereen kwam met een glimlach binnen, ik heb het zelf gezien!
3. Organiseer direct de vervolgactie. De initiatieven zijn bedacht, gepresenteerd en daarna is er door de burgers op gestemd. Met de top 10 van initiatieven wordt verder gewerkt. Alle deelnemers konden zich direct aanmelden om in een werkgroep met een initiatief verder te gaan. Op de achterkant van de badge staan de contactgegevens (mail en telefoon) dus die kun je direct afgeven. Er is al een datum geprikt en een vergaderlocatie gereserveerd in een hotel. Drempels voor het vervolg zijn dus zo laag mogelijk. Meer dan 200 mensen staan te popelen om de ideeen waar te gaan maken.

 

Wil je gebruiken van mijn ervaring met de G1000 voor jouw burgerinitiatief? Neem dan contact met me op.